Με το βλέμμα στραμμένο στους εσωτερικούς αντιπάλους, ο Τούρκος πρόεδρος προσπαθεί να αποτρέψει την επιβολή πρόσθετων κυρώσεων για τους 8-400, απειλώντας με εισβολή στη Βορειοανατολική Συρία αλλά και με ανεξέλεγκτες προσφυγικές ροές προς την Ευρώπη.
Απειλεί με εισβολή στη Βορειοανατολική Συρία αν δεν συσταθεί ζώνη ασφαλείας στη συριακή πλευρά της τουρκοσυριακής μεθορίου, ενώ η δήλωση ότι η Τουρκία μπλοκάρει συμφωνία του 2013 με την ΕΕ για επανεισδοχή προσώπων που δεν εφαρμόστηκε ποτέ αποτελεί προειδοποίηση προς την ευρωπαϊκή πλευρά για το τι θα σήμαινε άνοιγμα της κάνουλας των προσφυγικών ροών από την Αγκυρα. Στη λογική όχι η καλύτερη άμυνα είναι η επίθεση, ο Ερντογάν αξιοποιεί τη διαφοροποίηση του Κογκρέσου, του Στέιτ Ντιπάρτμεντ και του Πενταγώνου με τον Τραμπ -ο οποίος θεωρεί όχι αρκεί το πάγωμα της συμμετοχής της Τουρκίας στο πρόγραμμα των υπερσύγχρονων μαχητικών Ρ-35 και δεν χρειάζονται νέες κυρώσεις για την αγορά των 8-400- και προσπαθεί να αποτρέψει την επιβολή πρόσθετων κυρώσεων με την απειλή εισβολής στη Βορειοανατολική Συρία αλλά και με ανεξέλεγκτες προσφυγικές ροές προς την Ευρώπη.
Για εξωτερική και εσωτερική κατανάλωση ο Ερντογάν, στο μήνυμά του για την 96η επέτειο από την υπογραφή της Συνθήκης της Λωζάνης, υπογράμμισε ότι η Τουρκία θα υπερασπίσει τα ζωτικά της συμφέροντα ταυτόχρονα στη Συρία, στην Ανατολική Μεσόγειο και στην Κύπρο.
Πέραν των μηνυμάτων προς τις ΗΠΑ και την ΕΕ για το κόστος που θα έχει η επιβολή κυρώσεων, ο Ερντογάν προφανώς έχει κατά νου το εσωτερικό μέτωπο όπου μετά την ήττα του κυβερνώντος κόμματος ΑΚΡ στην επαναληπτική δημαρχιακή εκλογή στην Κωνσταντινούπολη επικρατεί μια ανήσυχη αναμονή σχετικά με τις επόμενες κινήσεις των Μπαμπατζάν – Γκιουλ αλλά και του Νταβού-τογλου προς την κατεύθυνση δημιουργίας νέων πολιτικών κομμάτων. Παρά τη ρητορική οξύτητα, οι διαπραγματεύσεις ΗΠΑ – Τουρκίας συνεχίζονται και έτσι μπορούν κάποια τουρκικά ΜΜΕ να διερωτώνται αν η Αγκυρα αποβλήθηκε από το πρόγραμμα των Ρ-35 ή αν πάγωσε η συμμετοχή της, με τις τουρκικές βιομηχανίες που εμπλέκονται στη συμπαραγωγή του αεροσκάφους να δηλώνουν ότι συνεχίζουν την υλοποίηση των συμβατικών τους υποχρεώσεων.
Η ΚΑΡΔΙΑ ΤΗΣ ΕΝΤΑΣΗΣ
Στις 22 και 23 Ιουλίου βρέθηκε στην Αγκυρα πολυμελής αμερικανική αντιπροσωπεία με επικεφαλής τον ειδικό απεσταλμένο για τη Συρία ΤΖέιμς Τζέφρι και στόχο να σημειωθεί πρόοδος στον σχεδιασμό μιας ζώνης ασφαλείας νοτίως της τουρκοσυρια-
κής μεθορίου και επί συριακού εδάφους, μιας ζώνης που θα παρεμβάλλεται ανάμεσα στην τουρκική επικράτεια και το de facto κουρδικό κράτος στη Βορειοανατολική Συρία που έχει δημιουργήσει το συριακό παρακλάδι του ΡΚΚ, PYD, με τη στή-
ριξη των ΗΠΑ, οι οποίες διαθέτουν 2.οοο άνδρες στην περιοχή.
Η απόφαση του Τραμπ να αποσύρει την αμερικανική δύναμη, που ανακοινώθηκε στις 19/12/2018 έπειτα από τηλεφωνική συνομιλία με τον Ερντογάν, όχι μόνον έχει ακυρωθεί, αλλά φαίνεται ότι έχουν αποσταλεί ενισχύσεις.
Επιπλέον, στο πλευρό των ειδικών δυνάμεων των ΗΠΑ βρίσκονται εδώ και μήνες Βρετανοί και Γάλλοι στρατιώτες, με πιο πρόσφατες αφίξεις μονάδες από τη Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
Τέλος, είναι γνωστό ότι οι ΗΠΑ πιέζουν για διευρυμένη ευρωπαϊκή συμμετοχή και πιο συγκεκριμένα, για γερμανική παρουσία.
Με βάση αυτά τα δεδομένα είναι σαφές ότι η απειλή του Ερντογάν έτσι όπως διατυπώθηκε στις αρχές της εβδομάδας από τον ΥΠΕΞ Τσαβούσογλου, ότι εάν δεν υπάρξει συμ-
φωνία για τη ζώνη ασφαλείας θα υπάρξει ευρείας κλίμακας τουρκική εισβολή, με στόχο την κουρδική πολιτοφυλακή ΥΡΟ, ισοδυναμεί με βέβαιη πολεμική εμπλοκή με τις αμερικανικές δυνάμεις και τους συμμάχους τους. Ποια θα είναι η συνολική * έκταση της ζώνης ασφαλείας; Ποιες δυνάμεις θα ελέγχουν πόλεις, χωριά και οικισμούς; Ποιος θα ελέγχει τον εναέριο χώρο της ζώνης; Ποιος θα ελέγχει και θα καταγράφει την κατάπαυση του πυρός;
Είναι σαφές ότι τα ερωτήματα αυτά δεν είναι τεχνικά, αλλά πολιτικά. Από την απάντησή τους θα προκόψει και το στίγμα της ζώνης ασφαλείας: Θα λειτουργήσει ως ασπίδα προστασίας του de facto κουρδικού κράτους στη Βορειοανατολική Συρία ή ως προγεφύρωμα-εφαλτήριο μιας μελλοντικής ευρείας κλίμακας εισβολής των τουρκικών δυνάμεων;
Στους φόβους της τουρκικής πλευράς καταγράφεται και η ανησυχία πως η λειτουργία της ζώνης ασφαλείας θα οδηγήσει σε de facto αποδοχή και αναγνώριση της κουρδικής οντότητας στη Βορειοανατολική Συρία, όπως συνέβη με την κουρδική οντότητα που δημιουργήθηκε στο Βόρειο Ιράκ μετά την Καταιγίδα της Ερήμου την άνοιξη του 1991·
Είναι ευνόητο ότι οι εξελίξεις ως προς τη ζώνη ασφαλείας θα ορίσουν σε αποφασιστικό βαθμό το μέλλον των σχέσεων ΗΠΑ – Τουρκίας και θα επηρεάσουν καταλυτικά τη στάση της Αγκυρας στην Ανατολική Μεσόγειο και στο Κυπριακό.
Σε κάθε περίπτωση, είναι φανερό ότι οι ΗΠΑ επιμένουν σε μια στόχευση που μοιάζει με τον τετραγωνισμό του κύκλου, προκειμένου να ικανοποιήσουν ταυτόχρονα τον παραδοσιακό τους σύμμαχο, την Τουρκία, αλλά και τον μόνο σύμμαχό τους στη Συρία, τους Κούρδους των PYD-YPG. Στην Ουάσιγκτον γνωρίζουν πολύ καλά ότι αν πιέσουν τους Κούρδους σε περαιτέρω υποχωρήσεις, τότε τους στέλνουν στην αγκαλιά του Ασαντ και της Ρωσίας, που θα εγγυηθούν την ασφάλεια της τουρκοσυριακής μεθορίου.
ΘΕΩΡΙΕΣ ΣΥΝΩΜΟΣΙΑΣ
Η σκληρή ρητορική προς τις ΗΠΑ δεν αποτελεί πια μονοπώλιο του Ερντογάν. Τη συμμερίζονται ολοένα και περισσότεροι απόστρατοι στρατηγοί και πρώην διπλωμάτες, οι οποίοι θεωρούν ότι οι ΗΠΑ και το Ισραήλ ενοχλούνται συνολικά από τη δυναμική και την εμβέλεια μια ισχυρής Τουρκίας.
Χαρακτηριστικά είναι τα όσα ανέφερε προ ημερών σε ημερίδα στην Ουάσιγκτον, με αφορμή την τρίτη επέτειο του αποτυχόντος πραξικοπήματος, ο πρώην υπαρχηγός ΓΈΕΘΑ. στρατηγός Εργκίν Σαίγκούν.
Σύμφωνα με την εν λόγω προσέγγιση, οποιαδήποτε υποχώρηση της Αγκυρας στην πλήρη ανάπτυξη και λειτουργία του ρωσικού πυραυλικού συστήματος S-400 θα άνοιγε απλώς την όρεξη της Ουάσιγκτον να προβάλει νέες απαιτήσεις, όπως την εναρμόνιση της Τουρκίας στην πίεση και απομόνωση του Ιράν. Μια αλλαγή γραμμής πλεύσης που θα ακύρωνε την τριμερή συνεννόηση Πούτιν – Ρουχανί και Ερντογάν.
Πηγή εφημερίδα “ΕΘΝΟΣ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ”
