Στην πρωτοχρονιάτικη συνέντευξη Τύπου ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, κ. Μ. Τσαβούσογλου, εξέπεμψε ένα νέο casus belli (αιτία πολέμου) προς την Ελλάδα. Δεν επανέλαβε το παλιό τού 1995, όπως πολλοί ισχυρίζονται, εκείνο αφορούσε το Αιγαίο. Εξέπεμψε απειλή πολέμου στην περίπτωση που η Ελλάδα επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στα 12 ν.μ. μέσα στους επόμενους μήνες, όπως μονομερώς δικαιούται, νοτίως της Κρήτης. Στην Ανατολική Μεσόγειο, δηλαδή, και όχι στο Αιγαίο. Στο θαλάσσιο πεδίο με το οποίο η Τουρκία δεν έχει καμία σχέση γεωγραφική, πέραν από το de facto διακηρυγμένο, χωρίς καμία νομική βάση και de facto καταργημένο από όλα τα συνορεύοντα κράτη, «τουρκολυβικό μνημόνιο».
Συγκεκριμένα, ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, λίγες ώρες πριν από την έλευση του 2023, απηύθυνε το εξής τελεσίγραφο προς την Ελλάδα: «Τις τελευταίες ημέρες υπάρχουν ειδήσεις στον ελληνικό Τύπο, ειδικά γύρω από την Κρήτη, ότι τα χωρικά ύδατα θα επεκταθούν στα 12 ν.μ. Η θέση σε αυτό το θέμα είναι πολύ ξεκάθαρη: Οχι 12 μίλια, αλλά δεν θα επιτρέψουμε την επέκταση των χωρικών υδάτων ούτε ένα μίλι παραπάνω στο Αιγαίο. Η απόφαση που έλαβε το Κοινοβούλιό μας το 1995 για το θέμα είναι ξεκάθαρο και εξακολουθεί να ισχύει». Είναι επίσημη τοποθέτηση από την πλευρά του υπουργείου Εξωτερικών της Τουρκίας και όχι κάποιου αναλυτή ή αποστράτου στα μίντια της γείτονος. Στη συνέχεια, σε ανάλογου τύπου τελεσίγραφο προέβη και ο υπουργός Αμυνας της Τουρκίας, κ. Ακάρ. Επίσης επίσημο.
Αν επιχειρήσουμε να βάλουμε τα πράγματα σε μια τάξη, παρά την αναφορά στο casus belli του 1995, πρόκειται για νέο τελεσίγραφο, που επιθυμεί διά της ισχύος των όπλων της Τουρκίας να επιβάλει την «αυτοκρατορικού» τύπου θέλησή της στην ανεξάρτητη και «σύμμαχο» στο ΝΑΤΟ Ελλάδα μέχρι πού θα επεκτείνει τα θαλάσσια σύνορά της. Την ίδια στιγμή, η Τουρκία έχει επεκτείνει τα δικά της θαλάσσια σύνορα τόσο στη Μαύρη Θάλασσα όσο και στο «άνοιγμα» στη Μεσόγειο, στο ύψος της υπό τουρκική κατάληψη και κατοχή Αλεξανδρέττας. Η υποδοχή του τελεσιγράφου από την Αθήνα, σε επίσημο επίπεδο, υπήρξε μάλλον κοινότοπη, σε επίπεδο μίντια όμως, και μάλιστα παραδοσιακών στην προσέγγιση μέσω διαλόγου με την Τουρκία, χωρίς προϋποθέσεις, θα μπορούσε να αντιμετωπισθεί ως αξιοσημείωτη. Παρακολουθώντας κάποιες πληροφορίες και εκτιμήσεις ανταποκριτών τους από την Κωνσταντινούπολη, διακίνησαν την άποψη ότι οι νέες διακηρύξεις της τουρκικής ηγεσίας οφείλονται στο ότι η Τουρκία νιώθει ή ανησυχεί πως είναι απομονωμένη από την ευκαιρία συμμετοχής στην εκμετάλλευση των ενεργειακών κοιτασμάτων της Ανατολικής Μεσογείου. Είναι οι ίδιοι που ενθουσιάζονται -γιατί άραγε (;)- από τις ανεπίσημες συζητήσεις με γερμανική διαμεσολάβηση στο Βερολίνο, όπως και τις τελευταίες Καλίν – Μπούρα με την παρουσία του πρώην Γερμανού πρέσβη στην Αθήνα.
Η ελληνική κυβέρνηση έχει ήδη εκδηλώσει τη διάθεση και την αποφασιστικότητα να επεκτείνει τα χωρικά μας ύδατα στα 12 ν.μ. νοτίως της Κρήτης. Υπάρχουν ταυτόχρονα, σύμφωνα με πληροφορίες, και συντονιστικές συζητήσεις για τον διακανονισμό της ΑΟΖ με την Αίγυπτο και φυσικά το ιδιαίτερα αξιοσημείωτο σημαντικό ενδιαφέρον για έρευνες και εξόρυξη σε όλη την περιοχή από ισχυρότατες αμερικανικές εταιρείες, όπως η ExxonMobil. Ταυτόχρονα, μετά τις νέες ανακαλύψεις… εύρωστων κοιτασμάτων στο «οικόπεδο 6» της Κύπρου, τυχόν εντοπισμός κοιτασμάτων σε ελληνικές ΑΟΖ- άρα αυτές θα πρέπει να οριοθετηθούν- θα καθορίσει
και πλάνα σχετικά με την κατασκευή του αγωγού East Med με Κύπρο – Ισραήλ, τις διαδρομές από Αίγυπτο, αλλά και την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης με τα νέα δεδομένα που δημιούργησε ο πόλεμος στην Ουκρανία. Αυτές οι προοπτικές μπορεί να μην είναι συμφέρουσες για την Τουρκία, εξαιτίας και της «ειδικής σχέσης» που δομεί ενεργειακά με τη Ρωσία, αλλά δεν την απομονώνουν!
Γιατί πολύ απλά, όχι στη βάση των δικαιωμάτων οικονομικής εκμετάλλευσης σε ΑΟΖ, αλλά εταιρικά και επιχειρηματικά, με τα τέσσερα γεωτρύπανα που διαθέτει η κρατική εταιρεία υδρογονανθράκων (ΤΡΑΟ) και σχετικά κεφάλαια, κρατικά ή ιδιωτικά, προς επένδυση, η Τουρκία μπορεί να συμμετάσχει στα κονσόρτσιουμ της ExxonMobil ή της γαλλικής Total ή της ιταλικής Eni, όπου εκείνες επιχειρούν, αποκτώντας οφέλη και κέρδη από το ρίσκο που θα αναλάβει. Μέχρι στιγμής δεν έχει τεθεί κάποιο «βέτο» σε τυχόν συμμετοχή των τουρκικών συμφερόντων στις εν λόγω κοινοπραξίες στις ΑΟΖ των μεσογειακών χωρών ή της Ελλάδας στο Αιγαίο. Σε τακτικό επίπεδο, η Αθήνα έχει δίλημμα, εκ των συνθηκών. Μέσα στους επόμενους μήνες υπάρχουν εκλογές και στην Ελλάδα και στην Τουρκία. Η επέκταση στα 12 ν.μ. νοτίως της Κρήτης θα εμπλακεί στο προεκλογικό κλίμα και στις δύο χώρες. Ομως, αν δεν εξελιχθεί πριν από το Πάσχα, στη συνέχεια θα υπάρξει συζήτηση για τη μακρά τουριστική περίοδο. Με τον τρόπο αυτό θα φτάσουμε στον επόμενο Μάρτιο και ούτω καθεξής. Το τουρκικό, πρωτοχρονιάτικο, casus belli αυτόν τον στόχο έχει. Τις συνεχείς αναβολές στο άπειρο. Οι συγκυρίες και οι ευκαιρίες ταυτόχρονα δεν μπορούν να περιμένουν και άλλες δεκαετίες. Τα casus belli, άλλωστε, με έναν τρόπο λύνονται. με τις εξελίξεις που τα ακυρώνουν…
Του Μενέλαου Τασιόπουλου
Πηγή: Παραπολιτικά
