Σε σταθερή και σταδιακά αυξανόμενη εισαγωγή αμερικανικών φορτίων υγροποιημενού φυσικού αερίου (LNG) προσανατολίζεται Ελλάδα. Ηδη ΔΕΠΑ βρίσκεται σε επαφές για την εισαγωγή και δεύτερου φορτίου από τις Ηνωμένες Πολιτείες έως τις αρχές Μαρτίου. Το πρώτο φορτίο, ποσότητας 168.000 m3 (1.772.400 Mw), εισάχθηκε από τη ΔΕΠΑ στα τέλη του περασμένου έτους και όπως έχει προαναγγείλει υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γιώργος Σταθάκης θα ακολουθήσουν κι άλλα φορτία, καθώς βρίσκονται σε εξέλιξη σχετικές διαπραγματεύσεις με αμερικανικές εταιρείες.
Μετά την επανάσταση του σχιστολιθικού αερίου (shale gas), οι ΗΠΑ αποτελούν τον ανερχόμενο παίκτη στην παγκόσμια αγορά LNG με προοπτική μάλιστα στις αρχές του 2020 να αναδειχτούν στον τρίτο μεγαλύτερο παραγωγό υγροποιημένου φυσικού αερίου στον κόσμο, μετά την Αυστραλία και το Κατάρ, ενώ δεν αποκλείεται λίγα χρόνια αργότερα να καταλάβουν και την πρώτη θέση, εάν βέβαια υλοποιηθούν τα δεκάδες πρότζεκτ κατασκευής εξαγωγικών τέρμιναλ αερίου που σχεδιάζονται.
Συμφωνία με την ΕΕ
Το 2018 ήταν χρονιά καθοριστική για τις εξαγωγές αμερικανικού LNG στην Ευρώπη, μετά τη συμφωνία του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ με τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ για την αύξηση των αμερικανικών εισαγωγών LNG στην Ευρωπαϊκή Ενωση, με παράλληλη δέσμευση των δύο μερών να εργαστούν για να μην υπάρχουν τέλη και δασμοί επιβαρύνσεις άλλου τύπου, τα οποία δεν σχετίζονται με τις ταρίφες και τις μηδενικές επιχορηγήσεις.
Το 2017 το αμερικανικό αέριο κάλυψε το 4% του LNG που προμηθεύτηκε Ευρώπη το 0,5% της συνολικής ζήτησης αερίου της ΕΕ. Οι αριθμοί αυτοί θα παρουσιάσουν σημαντική αύξηση τόσο το 2018 όσο και το 2019 ενώ αναμένεται το ίδιο και για τα επόμενα χρόνια.
Συνολικά οι ποσότητες LNG που προμηθεύτηκε Ευρώπη το 2017 αντιστοιχούσαν στο 14% των συνολικών αμερικανικών εξαγωγών αερίου κατά τη χρονιά αυτή.
Ακόμη όμως και όταν αυξηθούν οι αμερικανικές εξαγωγές αερίου προς την ΕΕ, οι αναλυτές εκτιμούν ότι επίδρασή τους στο εμπορικό ισοζύγιο ΗΠΑ-ΕΕ θα παραμείνει περιορισμένη καθώς το μεγαλύτερο μέρος της τροφοδοσίας της ΕΕ με αέριο γίνεται μέσω αγωγών και το LNG συνολικά το 2017 αντιστοιχούσε στο 12% των ευρωπαϊκών εισαγωγών, οι οποίες κυρίως καλύπτονται από το Κατάρ, την Αλγερία, τη Νιγηρία και το Περού. Αντίθετα, οι μεγαλύτερες ποσότητες αμερικανικού υγροποιημένου αερίου διοχετεύονται στο Μεξικό, στην Κορέα και την Κίνα, η καθεμιά από τις οποίες απορροφά μεγαλύτερη ποσότητα από ό,τι όλη ΕΕ μαζί.
Ευρωπαϊκές εισαγωγές και τιμές
Ωστόσο Ουάσινγκτον είναι απόλυτα αποφασισμένη να αυξήσει το μερίδιο του αμερικανικού αερίου στην Ευρωπαϊκή Ενωση, δεδομένου ότι αυξάνει σημαντικά και εγχώρια παραγωγή. Σύμφωνα με τα στοιχεία του αμερικανικού υπουργείου Ενέργειας, το δεκάμηνο από 1η Ιανουάριου 2018 έως την 31 Οκτωβρίου 2018 επτά ευρωπαϊκές χώρες εισήγαγαν αμερικανικό LNG και συγκεκριμένα Γαλλία, Ιταλία, Μάλτα, Ολλανδία, Πορτογαλία, Ισπανία και Βρετανία. Από τις χώρες της ευρύτερης περιοχής εισαγωγές πραγματοποίησαν επίσης Τουρκία και το Ισραήλ, ενώ Γερμανία, που βρίσκεται σε διαμάχη με τις ΗΠΑ για τον αγωγό Nord Stream II, έχει ανακοινώσει ότι θα κατασκευάσει εγκαταστάσεις υποδοχής και επαναεριοποίησης υγροποιημένου αερίου στη Βόρεια Θάλασσα, για την εισαγωγή αμερικανικού LNG.
Η μέση τιμή εξαγωγής του αμερικανικού LNG σε όλες τις αγορές όπου κατευθύνεται διαμορφώθηκε τον Οκτώβριο, σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Ενέργειας των ΗΠΑ, στα 4,92 δολάρια ανά χίλια κυβικά πόδια, έναντι 4,78 δολαρίων ανά χίλια κυβικά πόδια τον Σεπτέμβριο. Ανάλογα με το φορτίο, την ποσότητα και τη χώρα προορισμού πάντως παρατηρούνται μεγάλες διαφορές, με τις Μπαχάμες, π.χ., να αγοράζουν αμερικανικό φορτίο τον Οκτώβριο στα 10,39 δολάρια ανά χίλια κυβικά πόδια και την Κίνα στα 3,61 δολάρια. Γαλλία, Ιταλία και Ολλανδία αγόρασαν στα 6,72 δολάρια, ενώ Ισπανία στα 3,48 δολάρια, Τουρκία στα 3,61 δολάρια και Βρετανία στα 5,13 δολάρια ανά χίλια κυβικά πόδια.
Η ελληνική περίπτωση
Οι τιμές με τις οποίες αγόρασε Ελλάδα δεν έχουν γίνει ακόμη γνωστές. Στην Αθήνα οι συνομιλίες με τους Αμερικανούς για την εισαγωγή υγροποιημένου αερίου, μετά τις πρώτες βολιδοσκοπήσεις, ξεκίνησαν με την προτροπή της κυβέρνησης περίπου στα μέσα του 2018 με κύριο φορέα από ελληνικής πλευράς τη ΔΕΠΑ. Το φορτίο που έφτασε στις 30 Δεκεμβρίου εκφορτώθηκε στην καινούργια τρίτη δεξαμενή της Ρεβυθούσας.
Η εταιρεία Cheniere, από την οποία αγόρασε το φορτίο ΔΕΠΑ, ήταν πρώτη αμερικανική εταιρεία που δραστηριοποιήθηκε στις εξαγωγές LNG και πρώτη που έστειλε φορτία στην Ευρώπη, ενώ στο παρελθόν είχε ενδιαφερθεί για το πρότζεκτ του πλωτού σταθμού υγροποιημένου αερίου στην Αλεξανδρούπολη (FSRU). Στη συνέχεια συνομιλίες για το εν λόγω πρότζεκτ έγιναν με τον επίσης Αμερικανό εξαγωγέα LNG, την Tellurian. Οι επαφές για συμμετοχή αμερικανικού ομίλου στο FSRU της Αλεξανρούπολης συνεχίζονται.
Ας σημειωθεί ότι στην εισαγωγή φορτίων LNG δραστηριοποιείται και όμιλος Μυτιληναίου, οποίος αγόρασε ένα φορτίο LNG, την εισαγωγή του οποίου έκανε αμερικανική εταιρεία χωρίς αυτό να σημαίνει απαραίτητα ότι το φορτίο αφορούσε αμερικανικό LNG, ενώ στις αρχές Φεβρουάριου παρέλαβε και δεύτερο φορτίο, του οποίου εισαγωγή και πάλι αναμένεται να γίνει από αμερικανική εταιρεία.
Σημαντικές ποσότητες φυσικού αερίου παρέλαβε και Elpedison από την Total. Πρόκειται για ένα φορτίο υγροποιημένου φυσικού αερίου 75 χιλιάδων κυβικών μέτρων, το οποίο είναι ρωσικής προέλευσης και αγοράστηκε από την Total.
Η Elpedison γίνεται τέταρτος ιδιώτης παίκτης της ελληνικής αγοράς που εισάγει υγροποιημένο φυσικό αέριο για τις ανάγκες του χαρτοφυλακίου της και των πελατών του. κοινή εταιρεία του ομίλου των Ελληνικών Πετρελαίων και της ιταλικής Edison υπενθυμίζεται ότι ήδη δραστηριοποιείται ενεργά στο διεθνές ενεργειακό εμπόριο κάνοντας εισαγωγές φυσικού αερίου μέσω του αγωγού του Σιδηροκάστρου από τη Βουλγαρία (περίπου 500 MWh).
Εξάλλου, το τελευταίο δίμηνο πραγματοποιούνται συνεχείς παραλαβές φορτίων LNG από τη ΔΕΠΑ, καθώς είναι εποχή της μεγάλης κατανάλωσης αερίου για ηλεκτροπαραγωγή και θέρμανση. Οι έκτακτες εισαγωγές LNG στις οποίες έχει προχωρήσει ΔΕΠΑ προέρχονται από τη γαλλική Total και την ιταλική ΕΝΙ, ενώ παραδόθηκαν και δύο από τα προγραμματισμένα φορτίατης αλγερινής Sonatrach, το πρώτο στις 15 Ιανουάριου και το δεύτερο σπς 21 Ιανουάριου, δυναμικότητας 75.000 κ.μ. το καθένα. Την 24η Ιανουάριου έγινε έλευση φορτίου 65.000 κ.μ. από τη γαλλική Total και ακολούθησαν τον Φεβρουάριο δύο ακόμη φορτία από την ιταλική ΕΝΙ, δυναμικότητας 70.000 κ.μ. το καθένα.
Την ίδια ώρα με εντατικούς ρυθμούς προχωρεί επένδυση για τη δημιουργία του σταθμού LNG στην Αλεξανδρούπολη, οποία αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί μέχρι τα μέσα του 2020. Επίσης, τουλάχιστον 20 αγοραστές φυσικού αερίου εξέφρασαν την πρόθεση απόκτησης από την Gastrade (συμφερόντων Κοπελούζου) 12,2 δισ. κ.μ. φυσικού αερίου ανά έτος, όπως έκανε γνωστό στις αρχές του 2019 η ίδια εταιρεία. ποσότητα αυτή είναι υπερδιπλάσια της δυναμικότητας του σταθμού, οποίος εκτιμάται ότι θα επαναεριοποιεί περίπου 5,5 δισ. κ.μ. φυσικού αερίου ανά έτος. Σύμφωνα με πληροφορίες, ενδιαφερόμενοι αγοραστές είναι τόσο επιχειρήσεις εμπορίας (traders) φυσικού αερίου όσο και μεγάλοι ενεργειακοί καταναλωτές της ΝΑ Ευρώπης.
Πηγή εφημερίδα “DOCUMENTO”
