Οι παχυλές επιδοτήσεις για την εκτροφή και τα προγράμματα για τη διατήρηση της αυτόχθονης φυλής του ελληνικού βούβαλου «εκτοξεύουν» την εγχώρια βουβαλοτροφία, που παρότι αποτελεί μόνο ένα μικρό κομμάτι της κτηνοτροφιας, βρίσκεται τα τελευταία χρόνια σε συνεχή άνοδο.
Τουλάχιστον 34 εκτροφές με περισσότερα από 5.000 ζώα (5.034 για την ακρίβεια) υπάρχουν σήμερα σε όλη τη χώρα, με το 80% των μονάδων να συγκεντρώνεται στις Σέρρες και συγκεκριμένα γύρω από τη λίμνη Κερκίνη. «Οι νεροβούβαλοι βρήκαν εδώ το ιδανικό περιβάλλον για να τραφούν και να αναπτυχθούν. Η βουβαλοτροφία είναι μια επικερδής απασχόληση, αρκεί
να τη δει κανείς σοβαρά και επαγγελματικά» λέει στον «Αγρότη» ο Ιωάννης Μερτζιμέκης, που διατηρεί τη μεγαλύτερη ίσως εκτροφή πανελλαδικά με 1.000 ζώα. στο Ομαλό Θρακικό του Δήμου Σιντικής στίς Σέρρες.
Ο κ. Μερτζιμέκης εργαζόταν σε μεγάλες • επιχειρήσεΐς της Θεσσαλονίκης, αλλά πριν από 20 χρόνια επέστρεψε στη γενέτειρά του και αγόρασε τα πρώτα 200 βουβάλια. Σταδιακά επέκτεινε τη μονάδα του και σήμερα αγοράζει κομμάτια γης γύρω από αυτήν προκειμένου να φτιάξει ένα μεγάλο λιβάδι. Οι βουβαλοτρόφοι εκτρέφουν τα ζώα τους για το κρέας και πουλούν το καθένα από αυτά προς 1.000 ευρώ στους εμπόρους, οι οποίοι τα οδηγούν στα σφαγεία.
Το κόστος παραγωγής μπορεί να φτάσει και στα 850€ το ζώο, ανάλογα με το πόσο διάστημα είναι ελευθέρας βοσκής, ενώ το κρέας πουλιέται στη χονδρική
προς 4,50 ευρώ το κιλό και φτάνει στον καταναλωτή λίγο πιο ακριβό.
Τα προηγούμενα χρόνια είχε γίνει μια σοβαρή προσπάθεια για την εκτροφή και ζώων γαλακτοπαραγωγής, αλλά αυτή δεν προχώρησε και διακόπηκε απότομα, ωστόσο επανακάμπτει, καθώς επιστρέφουν στην αγορά προϊόντα από βουβαλίσιο γάλα. Με την 922/87058 /19.06.2018 απόφαση του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων για τη διατήρηση και προστασία αυτοχθόνων φυλών, επιδοτείται η εκτροφή τους με 310-333€ ανά θηλυκό ζώο μεγαλύτερο των 24 μηνών.
Ινδικές ρίζες
Ο ελληνικός βούβαλος (Bubalus bubalis) ανήκει στην ομάδα των ασιατικών βούβαλων και κατάγεται πιθανότατα από τον άγριο βούβαλο των Iνδιών. Σύμφωνα με την επικρατέστερη άποψη εισήχθη από την Ασία και στην Ελλάδα η μεγάλη εμφάνιση του είδους τοποθετείται στον 13ο αιώνα.
«Μέχρι πριν από μερικές δεκαετίες αποτελούσε μέρος της βιοποικιλότητας πολλών ελληνικών υγροτόπων και για πολλά χρόνια ήταν παραγωγικό ζώο και “βοηθός” του αγρότη στις εργασίες στον
κάμπο, κυρίως σε δυσπρόσιτες περιοχές» αναφέρει ο τεχνολόγος γεωπόνος του Κτηνοτροφικού Συνεταιρισμού Βουβαλοτρόφων Ελλάδας, Δημήτρης Πατούσης.
Ο Συνεταιρισμός, που έχει έδρα τη Βυρώνεια Σερρών, αριθμεί 30 μέλη, ωστόσο έχει καταγράψει όλους τους εκτροφείς πανελλαδικά. Έτσι, εκτός των Σερρών υπάρχουν εκτροφές στη Θεσσαλονίκη, στη Ροδόπη, στην Αιτωλοακαρνανία, στη Φθιώτιδα, στα Τρίκαλα, στη Φλώρινα κ.α.
Ανθεκτικό ζώο
Οπως εξηγεί στον «Αγρότη» ο πρόεδροί του Συνεταιρισμού, Τρύφωνας Γιαντσίδης, ο ελληνικοί νεροβούβαλοί είναι πολύ ανθεκτικό ζώο, αντέχει στις κακουχίες και έχει προσαρμοστεί στο ελληνικό περιβάλλον. Στην Κερκίνη οι συνθήκες είναι ιδανικές, καθώς ο βούβαλοί χρειάζεται άφθονο νερό για να ρίξει τη θερμοκρασία του σώματός του, αφού δεν έχει τους «μηχανισμούς» για να ιδρώσει, και όταν επικρατεί πολλή ζέστη αν δεν δροσιστεί πεθαίνει. Επιπλέον, το νερό βοηθά τα ζώα να απαλλάσσονται από τα παράσιτα. «Προτιμούμε να βόσκουμε τα ζώα έξω για να μειώνουμε το κόστος παραγωγής. Τον χειμώνα ωστόσο τα έχουμε σταβλισμένα και το σιτηρέσιό τους αποτελείται από άχυρο, καλαμπόκι, τριφύλλι, ηλιόσπορους, σόγια» δηλώνει ο κ. Γιαντσίδης, που εκτρέφει 250 ζώα στα Χρυσοχώραφα Σερρών.
Το καλοκαίρι οι ανάγκες σίτισης των ζώων είναι περίπου 6 κιλά την ημέρα, τον χειμώνα όμως, που δεν βόσκουν έξω. απαιτούνται πάνω από 15,5 κιλά την ημέρα για το κάθε ζώο.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του κ. Γιαντσίδη, «τα επόμενα χρόνια η βουβαλοτροφία θα αποκτήσει ακόμη μεγαλύτερη δυναμική. Ειδικά αν μπουν στην
αγορά και τα γαλακτοκομικά προϊόντα από βουβαλίσιο γάλα, θα αναπτυχθούν ακόμη περισσότερο οι εκτροφές. Εμείς καταφέραμε να βάλουμε τον νομό Σερρών στον γαστρονομικό χάρτη της χώρας και η περιοχή γύρω από τη λίμνη Κερκίνη, που μέχρι πριν από μερικά χρόνια ήταν σχετικά άγνωστη, είναι σήμερα δημοφιλής προορισμός». Οι Σερραίοι επικαλούνται ιστορικές πηγές που λένε πως όταν ο Ξέρξης βρέθηκε στην περιοχή, άφησε εκεί έναν μεγάλο αριθμό νεροβούβαλων, οι οποίοι προσαρμόστηκαν στις περιβαλλοντικές συνθήκες της περιοχής και ανέπτυξαν τα δικά τους χαρακτηριστικά.
Μόνο στη Μακεδονία και τη Θράκη τη δεκαετία του 1950 εκτρέφονταν πάνω από 70.000 βούβαλοι και τα ζώα χρησιμοποιούνταν στις αγροτικές εργασίες -κυρίως τις πολύ σκληρές-, ενώ καταναλώνονταν· και το κρέας και το γάλα τους. Με την εκβιομηχάνιση της γεωργίας και της εμφάνισης των τρακτέρ και άλλων αγροτικών μηχανημάτων στις αρχές της δεκαετίας του 1960 τα βουβάλια εξαφανίστηκαν, και είναι χαρακτηριστικό πως τη δεκαετία του 1990 μετριούνταν μόλις 321 ζώα σε όλη τη χώρα.
Υψηλή πρωτεΐνη με χαμηλά λιπαρά το κρέας
Σήμερα οι βουβαλοτρόφοι εκτρέφουν τα ζώα αποκλειστικά για το κρέας τους, το οποίο -όπως και το γάλα- έχει υψηλότερη περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη από τα αντίστοιχα προϊόντα των κοινών βοοειδών.
Σε αντίθεση με το γάλα, η περιεκτικότητα του οποίου σε λίπος είναι πολύ υψηλότερη από εκείνου της αγελάδας, η περιεκτικότητα του λίπους στο κρέας είναι εξαιρετικά χαμηλό σε σχέση με των υπόλοιπων βοοειδών.
Σύμφωνα με μελέτη της Εθνικής Ακαδημίάς Επιστημών των ΗΠΑ, η βουβαλοτροφία μπορεί να εξελιχθεί σε μία από τΐς κύριες πηγές προμήθειας κρέατος, καθώς όταν οι βούβαλοι αναπτύσσονται και τρέφονται κατάλληλα το κρέας τους είναι τρυφερό και εύγευστο.
Στον υπόλοιπο κόσμο, κυρίως στην Αμερική και την Ασία, η διατροφή του καταναλωτικού κοινού περιέχει αρκετό βουβαλίσιο κρέας, ενώ στη γειτονική Ιταλία γίνονται αθρόες εισαγωγές γάλακτος για την παρασκευή του φημισμένου τυριού μοτσαρέλα.
Στην Ινδία εκτρέφεται το 92% του είδους με περισσότερα από 105.000.000 ζώα και παράγοντα! κάθε χρόνο πάνω 1.000.000 τόνοι κρέατος που εξάγεται στη Μαλαισία -μεγάλες ποσότητες- και σε όλες τις αραβικές χώρες. Σε παγκόσμιο επίπεδο η ποσότητα κρέατος από όλα τα είδη βουβαλιών αντιπροσωπεύει περίπου το 1%. Στο Πακιστάν εκτρέφονται 29.000.000 βουβάλια, στην Κίνα 12.000.000, στην Αίγυπτο 3.000.000, ενώ συνολικά σε όλο τον κόσμο εκτρέφονται 180.000.000 βουβάλια.
Τα βουβάλια σφάζονται όταν συμπληρώσουν τα 2 χρόνια τους, ενώ σε αυτή την ηλικία τα θηλυκά ζώα χρησιμοποιούνται για αναπαραγωγή.
Συγκρινόμενο με το μοσχαρίσιο κρέας, αυτό του βούβαλου έχει πιο σκούρο χρώμα, λιγότερο ενδομυϊκό λίπος, είναι πιο χαμηλό σε λιπαρά και περισσότερο γευστικό.
Πηγή εφημερίδα “ΑΓΡΟΤΗΣ”
