Με την ένταση να σκιάζει επικίνδυνα τις σχέσεις της Ρωσίας με τη Δύση, ύστερα από το θερμό επεισόδιο ανάμεσα στο πολεμικό ναυτικό της Ρωσίας και σε εκείνο της Ουκρανίας στην Αζοφική Θάλασσα, ο Αλέξης Τσίπρας θα πραγματοποιήσει από τις 6 έως και τις 7 Δεκεμβρίου επίσκεψη εργασίας στη Μόσχα. Το σημαντικότερο πολιτικό στοίχημα για τον Ελληνα πρωθυπουργό είναι να «σβήσει» μια διαφορετική σκιά: Εκείνη που το περασμένο καλοκαίρι κάλυψε τις ρωσοελληνικές σχέσεις και δεν είναι άλλη από την υπόθεση κατασκοπείας. Για την ιστορία, η Αθήνα είχε απελάσει δύο Ρώσους διπλωμάτες και άλλους δύο Ρώσους πολίτες με την κατηγορία πως με αθέμιτα μέσα και κατόπιν εντολής του Κρεμλίνου επιχείρησαν να σταματήσουν τη Συμφωνία των Πρεσπών, με τη Μόσχα να απαντά από την πλευρό της με αντίστοιχες απελάσεις υπαλλήλων της ελληνικής πρεσβείας. Το πρώτο, λοιπόν, θετικό στοιχείο είναι αυτή καθαυτή η επίσκεψη, καθώς π ελληνική πλευρά, στην οποία ανήκε η πρωτοβουλία, κατόρθωσε να πείσει τη Μόσχα πως επιθυμεί τάχιστα να αφήσει πίσω της τη μελανή εκείνη σελίδα και να προχωρήσει σε μια ουσιαστική επανεκκίνηση των διμερών σχέσεων. Μάλιστα, το Κρεμλίνο φέρεται να έχει πειστεί από το Μέγαρο Μαξίμου πως την ευθύνη για τον άκομψο επικοινωνιακό χειρισμό της υπόθεσης κατασκοπείας την είχε αποκλειστικά ο πρώην υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς και όχι ο πρωθυπουργός. Στο πλαίσιο αυτό, η ουσία της επίσκεψης του Αλ. Τσίπρα συμπυκνώνεται στη δεύτερη ημέρα, στις 7 Δεκεμβρίου, όπου θα γίνει δεκτός από τον Ρώσο Πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν. Θα έχει προηγηθεί, πάντως, λίγες ημέρες νωρίτερα, η επίσκεψη του αναπληρωτή υπουργού των Εξωτερικών Γιώργου Κατρούγκαλου, ο οποίος σε ρόλο… προπομπού θα βάλει τις τελευταίες πινελιές στην ατζέντα. Αναφορικά με τον Γ. Κατρούγκαλο, η Μόσχα υπογραμμίζει τον αθόρυβο αλλά ουσιαστικό ρόλο του στην προσπάθεια επανεκκίνησης των ρωσοελληνικών σχέσεων.
Οι τέσσερις πυλώνες
Οι πυλώνες της συνάντησης του Αλ. Τσίπρα με τον Β. Πούτιν, σύμφωνα με πηγή του Κρεμλίνου, θα είναι τέσσερις. Ο πρώτος δεν είναι άλλος από την απόπειρα του Ελληνα πρωθυπουργού να πείσει τον Ρώσο Πρόεδρο πως αυτό που έγινε το καλοκαίρι ήταν ένα μεμονωμένο περιστατικό, το οποίο δεν θα ξανασυμβεί. Ο δεύτερος πυλώνας είναι αυτός των διμερών συμφωνιών και των κοινών επενδυτικών σχεδίων. Πέραν της αναθεωρημένης συμφωνίας για το κοινό πρόγραμμα δράσης ιδιαίτερο βάρος θα πέσει στον τομέα της ενέργειας. Αθήνα και Μόσχα θα εξετάσουν -και πολύ πιθανόν να επικαιροποιήσουν- παλαιότερη συμφωνία για τον ρωσικό αγωγό Turkish Stream, ο οποίος πριν από περίπου μια εβδομάδα έφτασε στην Τουρκία. Πρόθεση της Αθήνας και της Μόσχας είναι ο αγωγός να συνεχίσει την πορεία του στην Ελλάδα και μετά στην Ιταλία και η Αθήνα εργάζεται προς αυτή την κατεύθυνση, όπως λένε ελληνικές κυβερνητικές πηγές.
Πέραν των όποιων καλών προθέσεων της ελληνικής κυβέρνησης για τη διέλευση του συγκεκριμένου αγωγού στη χώρα μας με την ονομασία Greek Stream, η υλοποίησή του ή μη δεν εξαρτάται αποκλειστικό από τη χώρα μας καθώς η όποια συμφωνία θα πρέπει να λάβει την έγκριση από την Επιτροπή Ανταγωνισμού της Κομισιόν, κάτι που θεωρείται εξαιρετικά δύσκολο. Πλην της Κομισιόν, Αθήνα και Μόσχα θα πρέπει να διερευνήσουν και τις προθέσεις της Ρώμης για το αν ενδιαφέρεται πραγματικά γι’ αυτό το σχέδιο. Στα υπόλοιπα επενδυτικά σχέδια ξεχωρίζουν το σταθερό ενδιαφέρον της Μόσχας για αγορά λιμανιών και η συμμετοχή της σε μεγάλα έργα υποδομών και -γιατί όχι- στην εξαγορό ελληνικών εταιρειών.
Οπως έλεγε στη Realnews πηγή του Κρεμλίνου, επειδή υπάρχει κακό προηγούμενο με άλλες διμερείς συμφωνίες με την Ελλάδα, τόσο στον τομέα της ενέργειας αλλά και σε αυτόν των επενδύσεων, που ουδέποτε υλοποιήθηκαν, αυτή τη φορά για κάθε είδους πρόταση από την ελληνική πλευρά η Ρωσία θα ζητήσει σοβαρές εγγυήσεις. Από το τραπέζι των συζητήσεων δεν θα λείψει η ανταλλαγή απόψεων για ενδεχόμενη συνεργασία και στον εξοπλιστικό τομέα. Για την ώρα θεωρείται απίθανο η Αθήνα να προχωρήσει στην αγορά νέων οπλικών συστημάτων, με την όποια συζήτηση να εστιάζεται αποκλειστικά στη συντήρηση των υπαρχόντων ρωσικών οπλικών συστημάτων που διαθέτει η Αθήνα ($-300).
Ο τρίτος πυλώνας της συνάντησης Τσίπρα-Πούτιν θα αφορά όλα τα σημαντικά διεθνή ζητήματα, όπως αυτά της Συρίας και της Ουκρανίας. Ιδιαίτερο βάρος θα δοθεί στο Κυπριακό, καθώς και στη Συμφωνία των Πρεσπών, για την οποία οι δύο χώρες έχουν εκ διαμέτρου αντίθετη άποψη, με τη Ρωσία να έχει απειλήσει πως θα την μπλοκόρει με βέτο αν αυτή φτάσει στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ. Ενα σημαντικό κεφάλαιο θα αποτελέσουν και οι σχέσεις Ρωσίας – Τουρκίας και αντιστοίχως Τουρκίας – Ελλάδας. Ο Ρώσος Πρόεδρος θα πει στον Ελληνα πρωθυπουργό πως η χώρα του σέβεται στο ακέραιο το Διεθνές Δίκαιο και τις συνθήκες και πως κατανοεί τις θέσεις της Ελλάδας στο Αιγαίο αλλά και τις θέσεις της απέναντι στις παραβιάσεις του ΡΙΚ από την Τουρκία. Την ίδια στιγμή, ο Αλ. Τσίπρας θα ακούσει τον Β. Πούτιν να του λέει πως η σύσφιξη των σχέσεων της χώρας του με την Τουρκία σε καμία περίπτωση δεν σημαίνει πως λειτουργεί εναντίον της Ελλάδας. Οπως χαρακτηριστικά έλεγε στην «R» ρωσική διπλωματική πηγή, «όπως θεωρούμε πως οι αμερικανικές βάσεις στην Ελλάδα δεν στρέφονται εναντίον της Ρωσίας, έτσι και π Ελλάδα δεν πρέπει να πιστεύει πως η εμβάθυνση των ρωσοτουρκικών σχέσεων είναι σε βάρος της».
Τέλος το τέταρτο σκέλος της συνάντησης των δύο ηγετών θα αφορά τον πολιτισμό, τον τουρισμό, τη διδασκαλία της ρωσικής γλώσσας στην Ελλάδα και αντιστοίχως την ελληνική στη Ρωσία. Μάλιστα, αναμένεται να ανακοινωθεί πως το 2019 θα είναι Κοινό Ετος Λογοτεχνίας ή Πολιτισμού. Από το πρόγραμμα του πρωθυπουργού απουσιάζει η καθιερωμένη συνάντηση με τον Πατριάρχη Μόσχας και πασών των Ρωσιών Κύριλλο, καθώς η επίσκεψη γίνεται σε μια χρονική περίοδο όπου οι σχέσεις ανάμεσα στο Οικουμενικό Πατριαρχείο και το Πατριαρχείο Μόσχας βρίσκονται σε οριακό σημείο.
Πηγή εφημερίδα “Realnews”
