Και… παροχές all exclusive από παράνομα κυκλώματα διακίνησης προσφύγων

Αναλαμβάνουν να βρουν ακόμη και σπίτι σε ευρωπαϊκή χώρα για εκείνους που πληρώνουν

Ρεπορτάζ

Βαγγέλης Τριάντης

• Εν συντομία

Τα παράνομα κυκλώματα φαίνε­ται να είναι ιδιαίτερα οργανωμένα Ανάλογα με τα ποσά που διατίθε­νται προσφέρουν και τις αντίστοι­χες υπηρεσίες. Η ταρίφα κυμαίνεται από 500 έως και10.000 ευρώ ανάλο­γα με τον προορισμό και τον τρόπο μετάβασης.

• Γιατί ενδιαφέρει

Το προσφυγικό τσουνάμι του προ­

ηγούμενου διαστήματος αποκάλυ­ψε, εκτός από την τραγωδία του πο­λέμου και τις απάνθρωπες συνθήκες διαβίωσης, και το πώς λειτουργούν τα κυκλώματα που εκμεταλλεύονται τους ξεριζωμένους, θησαυρίζοντας πουλώντας ελπίδες σε «πακέτα» ανέσεων και προτιμήσεων.

Διαδρομές προς αλλά και εκτός Ελ­λάδος για όλα τα γούστα ανάλογα με την τσέπη του καθενός προσφέ­ρουν τα κυκλώματα διακίνησης προσφύγων και μεταναστών. Οργα­νωμένα κυκλώματα με «πλοκάμια» τα οποία εκτείνονται σε διάφορες χώρες της Ευρώπης προσφέρουν

«πακέτα» διαδρομών ανάλογα με το ποσό που είναι διατεθειμένος να πληρώσει ο καθένας. Οσο μεγαλύ­τερο το ποσό τόσο καλύτερες και οι υπηρεσίες που απολαμβάνει κανείς.

Το 2015 ξέσπασε ίσως μια από τις μεγαλύτερες ανθρωπιστικές κρί­σεις που γνώρισαν ποτέ η Ευρώπη αλλά και η Μεσόγειος. Εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι ήρθαν αντιμέ­τωποι με έναν από τους μεγαλύτε­ρους εφιάλτες τους: να αφήσουν πίσω την πατρίδα τους, τα αγαπη­μένα τους πρόσωπα, όλη τους τη ζωή προκειμένου να αναζητήσουν καλύτερη διαβίωση στις χώρες της Ευρώπης.

Ο πόλεμος, οι διώξεις που υπέ­στησαν και οι ωμότητες που βίωσαν δεν τους άφησαν κανένα περι­θώριο· εγκατέλειψαν τα πάντα και έφυγαν για να επιβιώσουν.

Σύμφωνα με στοιχεία της Υπα­της Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες, από το 2015 πάνω από 1 εκατ. άνθρωποι έχουν διασχίσει τη Μεσόγειο. Το ταξίδι της διαδρο­μής μακρύ και επίπονο. Εκτός από τη φρίκη του πολέμου και τον ξερι­ζωμό, οι άνθρωποι αυτοί είχαν να αντιμετωπίσουν και τα αδίστακτα κυ­κλώματα διακίνησης προσφύγων και μεταναστών που δρουν τα τελευ­ταία χρόνια στην ΕΕ και τη Μεσό­

γειο. Τα κυκλώματα φαίνεται πως όχι μόνο κάνουν χρυσές δουλειές αλλά είναι και ιδιαίτερα οργανω­μένα. Ανάλογα με τι διατίθεται να πληρώσει κανείς προσφέρουν και τις αντίστοιχες υπηρεσίες. Από ένα απλό πλαστό διαβατήριο, τη μετα­φορά από τα παράλια της Τουρκί­ας σε κάποιο ελληνικό νησί πάνω σε πλαστικές βάρκες μέχρι και ορ­γανωμένη μεταφορά σε κάποια ευ­ρωπαϊκή χώρα αεροπορικώς. Με το κύκλωμα να αναλαμβάνει πολλές φορές να βρει στον διακινούμενο ακόμη και σπίτι εάν αυτό περιλαμ­βάνεται στην τιμή που έχει οριστεί στη μεταξύ τους συμφωνία.

Ταρίφα από 500 έως10.000ευρώ

Συγκεκριμένα, η ταρίφα για κά­ποιον που ξεκινά από τη Συρία ή το Πακιστάν, για παράδειγμα, και θέλει να φτάσει σε ευρωπαϊκή χώρα είναι από 3.000 έως 10.000 ευρώ. Εξαρτάται από τον προορισμό και τον τρόπο μετάβασης, αν δηλαδή είναι η Ελλάδα ή κάποια άλλη ευ­ρωπαϊκή χώρα.

Για κάποιον που θέλει να περά­σει από τα παράλια της Τουρκίας σε κάποιο νησί του Αιγαίου η ταρί­φα ξεκινά από 500 ευρώ και μπορεί να φτάσει μέχρι και τα 1.000 ευρώ. Οι πρόσφυγες στοιβάζονται σε μικροσκοπικές βάρκες, συχνά υπερά­ριθμοι, θέτοντας σε κίνδυνο τη ζωή τους για να αναζητήσουν μια καλύ-

itpn ζωή μακριά από in φρίκη που έχουν βιώσει στην πατρίδα τους. Η τιμή αυτή ισχύει για το μεγαλύτερο μέρος των προσφύγων και των με­ταναστών. Είναι οι άνθρωποι που αδυνατούν να πληρώσουν περισσό­τερα χρήματα και άρα να εξασφαλί­σουν μια πιο ασφαλή μετάβαση αρ­χικά στην Ελλάδα και στη συνέχεια στην Ευρώπη.

Από 2.200 έως 3.300 ευρώ κυ­μαίνεται η ταρίψα για τους πρό­σφυγες που θέλουν να εγκαταλεί- ψουν με ασφάλεια τη χώρα μας και διαθέτουν περισσότερα χρήματα Οι πρόσφυγες μεταφέρονται είτε σε κά­ποιο περιφερειακό αεροδρόμιο, από το οποίο εκτελούνται πτήσεις προς το εξωτερικό, είτε στο «Ελευθέριος Βενιζέλος».

Τη μεταφορά τους αναλαμβάνουν δύο ή τρία μέλη του κυκλώματος, τα οποία και εκδίδουν για λογαρια­σμό τους τα εισιτήρια για το ταξίδι στο εξωτερικό. Επίσης τους προμη­θεύουν με πλαστό διαβατήριο που έχουν κατασκευάσει οι ίδιοι.

Ως προορισμός επιλέγονται ευ­ρωπαϊκές χώρες όπως η Γερμα­νία, το Βέλγιο, η Ιταλία, η Ισπανία κ.λπ. Εκεί άλλα μέλη του κυκλώ­ματος υποδέχονται τους πρόσφυ­γες ώστε να διασφαλίσουν ότι όλα έχουν πάει καλά. II οργάνωση είναι τέτοια ώστε τα μέλη των κυκλωμά­των έχουν προνοήσει για την περί­πτωση σύλληψης από τις αρχές της χώρας υποδοχής με την κατηγορία

του πλαστού διαβατηρίου. Μέσα σε δύο ή τρεις μέρες στέλνουν απευ­θείας νέο πλαστό διαβατήριο το οποίο ο διακινούμενος χρησιμο­ποιεί προκειμένου να συνεχίσει το ταξίδι του.

«Τα σύγχρονα κυκλώματα μετα­φοράς μεταναστών και προσφύγων χαρακτηρίζονται πλέον από την ευ­χέρεια προσαρμογής και χρήσης όλο και πιο ευέλικτων μεθόδων με­ταφοράς προσώπων. Εξελίσσονται πολύ πιο γρήγορα από ό,τι κινούνται οι διωκτικές αρχές, μολονότι τα τε­λευταία χρόνια η ελληνική αστυνο­μία έχει εξαρθρώσει πολυάριθμα δί­κτυα διακίνησης. Η αντιμετώπιση του φαινομένου απαιτεί διευρυμένη δι­ακρατική δικαστική και επιχειρησι­ακή συνεργασία αλλά και επιστρά­τευση εξειδικευμένου προσωπικού. Ενδεικτικά αναφέρω ότι σε μια πε­ρίοδο αυξημένων απαιτήσεων δεν μπορεί η ελληνική πολιτεία να μην έχει λύσει το ζήτημα της παρουσίας αξιόπιστων μεταφραστών καθ’ όλη τη διαδικασία, από την αστυνομική επιχείρηση έως την απονομή της δι­καιοσύνης» τονίζει στο Documento ο δικηγόρος Ζαχαρίας Κεσσές.

Από τnv πλευρά της η υπεύθυ­νη Ενημέρωσης και Επικοινω­νίας της Υπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ Στέλλα Νάνου τονίζει στο Documento ότι «το πρόβλημα είναι ότι υπάρχουν περιορισμένες νόμι­μες οδοί ώστε οι πρόσφυγες να κατα­φέρουν να φτάσουν στην Ευρώπη».

Εκατό ευρώ το κεφάλι στη βόρεια Ελλάδα

Σημαντικά χαμηλότερο είναι το τίμημα για όσους θέλουν να πε­ράσουν τα σύνορα από τη βόρεια Ελλάδα προς την πΓΔΜ. Συγκε­κριμένα, το κόστος ανέρχεται σε 100 ευρώ περίπου ανά άτομο. Τα μέλη του κυκλώματος αναλαμβά­νουν να τους μεταφέρουν συνήθως σε ομάδες των 10 ή 12 ατόμων κο­ντά στα σύνορα με την ΠΓΔΜ. Σε περίπτωση που συλληφθούν καθ’ οδόν έχουν φροντίσει να τους δα­σκαλέψουν για το τι θα πουν στις αστυνομικές αρχές.

Χαρακτηριστική είναι η συνο­μιλία επικεφαλής κυκλώματος το οποίο εξαρθρώθηκε από τις αστυ­νομικές αρχές στα τέλη του 2015. Ο επικεφαλής, ο οποίος μάλιστα είναι Ελληνας, λέει χαρακτηριστι­κά να αναφέρουν ότι δεν έδωσαν λεφτά στον οδηγό και πως έκαναν οτοστόπ: «Τους είπες για το οτοστόπ και για τα λεφτά;», «Ρε για τα λεφτά, ότι δεν παίρνει λεφτά ο οδηγός και ότι έκαναν για να τους βρει ωτοστόπ ρε», «Οχι βρε, να μην τους πει, άμα τους πιάσει η Αστυνομία λέω», «Να μην πουν ότι έδωσαν λεφτά στον οδη­γό με οτοστόπ, κατάλαβες τι λέω;».

Από €150 έως και 800 τα πλαστά διαβατήρια

Σε ότι αφορά τα πλαστά διαβατή­ρια, η τιμή τους κυμαίνεται ανάλο­γα με την ποιότητα: το πόσο γνήσια

«Αντί οι εξαιρετικά μεγάλες ποινές να συμβάλουν στη μείωση των εγκλημάτων διακίνησης προσώπων, έχουν το ακριβώς αντίθετο αποτέλεσμα»

Ζαχαρίας Κεσσές

Δικηγόρος

Με βάρκα την ελπίδα για ένα καλύτερο αύριο φτάνουν από παράλια της Λέσβου οι πρόσφυγες και οι άλλοι κατατρεγμένοι. Οι διακινητές ιούς βάζουν να οδηγούν το πλοιάριο για να γλιτώνουν ας συνέπειες οι υπεύθυνοι. Ποιος είναι c πρόσφυγας και ποιος ο σύγχρονος «δουλέμπορος»; Οι διωκτικές αρχές ερευνούν (έγγραφο πάνω) για να καταλήγουν σε συμπέρασμα;.·,

Ελλάδα – Βέλγιο με πλαστά χαρτιά

Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση πρόσφυγα ο οποίος ταξίδεψε το καλοκαίρι του 2015 με πλαστό διαβατήριο από το αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος» στις Βρυξέλλες. Εκεί συνελήφθη από τις αστυνομικές αρχές του Βελγίου για να αφεθεί στη συνέχεια ελεύθερος.

Οπως προκύπτει από την επίσημη έκθεση της ΕΛΑΣ, τα μέλη του κυκλώματος βοήθησαν τον συγκεκριμένο άντρα να ταξιδέψει με τρένο στην πόλη Μπιντς όπου και του παρείχαν κατάλυμα.

Η αποστολή έπρεπε να ολοκληρωθεί πάση θυσία: ο διακινούμενος να φτάσει στον τελικό προορισμό όπως είχε συμφωνηθεί εξαρχής.

Το κύκλωμα εξαρθρώθηκε λίγο καιρό μετά. Ηταν μία από τις επιτυχίες της ΕΛΑΣ στην πάταξη των κυκλωμάτων αυτών.

φαίνονται ώστε η πλαστογραφία να μη γίνεται αντιληπτή από τις αρχές. Η τιμή τους μπορεί να ξεκινά από τα 150 ευρώ για το πιο απλό ενώ ένα καλό πλαστό διαβατήριο κο­στίζει γύρω στα 500 ευρώ.

Ακόμη περισσότερο θα πρέπει να πληρώσει όποιος επιθυμεί να παραλάβει ένα γνήσιο διαβατήριο το οποίο όμως θα έχει παραχαρα­χτεί. Η τιμή του ανέρχεται στα 800 ευρώ επειδή είναι αρκετά δύσκολο να βρεθεί γνήσιο το οποίο θα είναι κατάλληλο ώστε να παραποιηθεί.

Για τα πλαστά διαβατήρια τα κυ­κλώματα διακίνησης και εκμετάλ­λευσης προσφύγων προβλέπουν στο συνολικό πακέτο που προ­σφέρουν και σχετική «ασφάλιση». Από το συνολικό ποσό, δηλαδή, τα 1.000 ευρώ αφορούν εγγύηση για το πλαστό διαβατήριο, σε περίπτω­ση που χαθεί ή καταστραφεί κατά τη μεταφορά του διακινούμενου.

Πολλές φορές τα μέλη των κυ­κλωμάτων επικοινωνούν μέσω δη­μοφιλών μέσων κοινωνικής δικτύ­ωσης, δηλαδή Facebook ή Viber. Μέσω αυτών ανταλλάσσουν στοι­χεία σχετικά με τα ονόματα που θα πρέπει να αναγράφονται στα πλα­στά διαβατήρια ή φωτογραφίες των ανθρώπων που θα ταξιδέψουν για άλλους προορισμούς της Ευρώ­πης. Η χρήση του Viber φαίνεται να τους προστατεύει από ενδεχό­μενη παρακολούθηση.

Βαφτίζουν διακινητές τους πρόσφυγες

Εκτός όμως από τα πακέτα ανάλο­γα με τα βαλάντια, τα οργανωμέ­να κυκλώματα έχουν εφεύρει και τρόπους ώστε να αποφεύγουν τις συλλήψεις μελών τους. Ενας από αυτούς έχει να κάνει με τη μετα­φορά προσφύγων από τα παρά­λια της Τουρκίας πάνω στις βάρ­κες. Λίγο πριν από την επιβίβαση τα μέλη του κυκλώματος επιλέγουν πολλές φορές κάποιον πρόσφυ­γα στον οποίο αναθέτουν να οδη­γεί τη βάρκα.

Το αποτέλεσμα είναι οε περί­πτωση σύλληψης ο ίδιος να θε­ωρείται διακινητής μεταναστών και να βρίσκεται αντιμέτωπος με βαριές ποινές. Σύμφωνα με νομι­κούς κύκλους η Ελλάδα διαθέτει ένα από τα αυστηρότερα νομικά πλαίσια σε ολόκληρη την Ευρώ­πη οε ότι αφορά τις ποινές για την παράνομη διακίνηση προσφύγων και μεταναστών.

«Το νομοθετικό πλαίσιο που κα­λύπτει αυτές τις περιπτώσεις είναι το αυστηρότερο στην Ευρώπη, με απο­τέλεσμα να επισύρονται ποινές από 10 έτη έως ισόβια κάθεφξη για κάθε μεταφερόμενο. Αντί όμως οι εξαιρετι­κά μεγάλες ποινές να συμβάλουν στη μείωση των εγκλημάτων διακίνησης προσώπων, έχουν το ακριβώς αντίθε­το αποτέλεσμα και μάλιστα οδηγούν με εξοντωτικές ποινές στα καταστή­ματα κράτησης κυρίως πρόσφυγες ή μετανάστες, οι οποίοι χρησιμοποιή­θηκαν από τα κυκλωματα όψιμα ως αναλώσιμα πρόσωπα» σημειώνει στο Documento ο κ. Κεσσές.

Σε κάθε περίπτωση μπορεί να (μαίνεται ότι ο όγκος των προσφυγικών και μεταναστευτικών ροών έχει μειωθεί σημαντικά σε σχέση με το παρελθόν, ωστόσο τα παρά­νομα κυκλώματα εξακολουθούν να εκμεταλλεύονται τον πόνο και την ανάγκη των ανθρώπων αυτών.

Πηγή: Documento